Kind doodgereden door politievoertuig in Antwerpen: hoever reikt het recht op dringendheid?

🕯️ Een tragedie die juridische vragen oproept

Op woensdag 18 juni 2025 werd Antwerpen opgeschrikt door een drama: een 9-jarig kind kwam om het leven nadat het werd aangereden door een politievoertuig dat onderweg was naar een dringende interventie, vlakbij een school in de Provinciestraat.
Het voertuig reed met blauw zwaailicht en sirene. De bestuurder, een 25-jarige politieagent, werd onmiddellijk getest op alcohol en drugs (beide negatief). Het Comité P en een verkeersexpert voeren het onderzoek.

Los van de emotie stelt dit ongeval een fundamentele juridische vraag: hoe ver reikt het recht op dringendheid?

🚨 Prioritaire voertuigen: wat zegt de Belgische wet?

Volgens artikel 37 van de Wegcode wordt een voertuig slechts als prioritair beschouwd als aan twee cumulatieve voorwaarden is voldaan:

1. Het behoort tot een erkende nood- of hulpdienst (politie, brandweer, ziekenwagen, douane, enz.),

2. Het maakt tegelijkertijd gebruik van het blauwe zwaailicht én het tweeklankensirene.

⚠️ Wordt slechts één van beide signalen gebruikt, dan geniet het voertuig geen enkel bijzonder voorrecht.

🛑 Uitzonderlijke rechten, onder voorwaarden

Wanneer een prioritair voertuig correct is aangeduid, mag het:

• Rood licht negeren,

• Snelheidslimieten overschrijden,

• Tegen de richting in rijden of verboden zones betreden.

Maar deze vrijstellingen zijn niet absoluut. De bestuurder moet zich houden aan artikel 37.4, dat bepaalt dat deze afwijkingen enkel toegestaan zijn voor zover ze geen onnodig gevaar opleveren voor andere weggebruikers.

Er is dus sprake van een uitzonderingsrecht, dat gepaard gaat met een verhoogde voorzichtigheidsplicht.

👶 Het kind, de straat, de wet: toepassing op het Antwerpse geval

In dit geval:

• Het politievoertuig reed met zwaailicht en sirene, dus het genoot prioriteit,

• Het incident vond plaats in een gevoelige zone: nabij een school, overdag, op een druk moment,

• Het kind zou met de fiets zijn overgestoken vlakbij een zebrapad.

De Belgische rechtspraak is duidelijk: zelfs bij spoed moeten bestuurders van prioritaire voertuigen voortdurend waakzaam zijn, zeker voor kwetsbare weggebruikers zoals kinderen en fietsers.
Een te hoge snelheid of gebrekkige anticipatie kan alsnog worden gekwalificeerd als schuld of nalatigheid, ook bij gebruik van zwaailicht en sirene.

Het onderzoek van het Comité P en de deskundige zal moeten uitwijzen of factoren zoals snelheid, remweg, zichtbaarheid of een gebrek aan reactie een rol speelden.

⚖️ Wat zijn de mogelijke juridische gevolgen?

➤ Burgerlijke aansprakelijkheid

• De Belgische Staat, als werkgever van de agent, kan aansprakelijk zijn op basis van artikel 1384, §3 van het Burgerlijk Wetboek.

• Indien er sprake is van een persoonlijke zware fout, kan ook de agent persoonlijk worden aangesproken.

➤ Strafrechtelijke aansprakelijkheid

• Bij onopzettelijke doodslag door onvoorzichtigheid (artikelen 418 e.v. Strafwetboek), kan een strafrechtelijke vervolging worden ingesteld.

• Een technisch verkeersrapport is cruciaal: snelheid, remreactie, zicht, impactpunt enz. worden onderzocht.

📚 Onvoldoende opleiding voor dringend rijgedrag?

Na het drama werd kritiek geuit op het feit dat politieagenten onvoldoende rijopleiding krijgen voor spoedsituaties.

Volgens vakbondsman Anthony Turra (ACV Politie) zijn slechts een beperkt aantal agenten degelijk voorbereid op rijden in risicovolle omstandigheden.
Nochtans geeft de Wegcode ruime uitzonderingsrechten, zonder verplichte gespecialiseerde rijopleiding of praktijktraining.
Dat is een leemte in de regelgeving, met mogelijk fatale gevolgen.

🔄 Hervorming dringt zich op

Deze tragedie onderlijnt de noodzaak tot:

1. Verplichte praktijkopleiding in dringend rijgedrag, al vanaf de politieopleiding,

2. Duidelijke juridische regels voor risicovolle zones (schoolomgevingen, zebrapaden, woonwijken),

3. Een nationaal protocol voor prioritair rijgedrag, met richtlijnen rond snelheidsgrenzen en gedrag,

4. Snelle en menselijke schadeafwikkeling voor de slachtoffers en nabestaanden.

🧩 Besluit: dringendheid mag nooit mensenlevens kosten

Het recht op dringendheid bestaat, maar heft de plicht tot voorzichtigheid niet op.
De Belgische wet streeft naar een evenwicht: levens redden zonder andermans veiligheid te schaden.
Wanneer een kind sterft tijdens een interventie die anderen moest beschermen, moeten onze juridische en ethische waarborgen herzien worden.

💬 Bent u betrokken?

Bent u slachtoffer, betrokken partij of vertegenwoordiger van een overheid?
Ik begeleid u bij vragen over aansprakelijkheid, verdediging en het opstellen van veilige, duidelijke procedures.

👉 Neem hier contact op voor een discreet en professioneel eerste advies.