Objectieve Aansprakelijkheid en Foutloze Schadevergoeding voor Fietsers en Voetgangers

In België beoogt de wet de bescherming van kwetsbare weggebruikers, met name fietsers en voetgangers, in geval van een ongeval met een motorvoertuig. Artikel 29bis van de wet van 21 november 1989 betreffende de verplichte aansprakelijkheidsverzekering inzake motorvoertuigen voorziet in een mechanisme van objectieve aansprakelijkheid—een specifieke schadevergoedingsregeling die gericht is op de dekking van lichamelijke schade geleden door fietsers en voetgangers als kwetsbare weggebruikers.

1. Wat is Objectieve Aansprakelijkheid?

De objectieve aansprakelijkheid, voorzien in artikel 29bis, is gebaseerd op het principe van foutloze bescherming. Dit betekent dat de kwetsbare weggebruiker geen bewijs van schuld van de betrokken bestuurder hoeft te leveren. Schadevergoeding is verschuldigd, zelfs als de bestuurder niet verantwoordelijk is voor het ongeval of bij een toevallige aanrijding.

Deze wettelijke bescherming heeft tot doel:

• De toegang tot schadevergoeding voor slachtoffers te vereenvoudigen,
• Complexe juridische procedures om schuld aan te tonen te vermijden,
• Een snelle en eerlijke dekking te garanderen voor slachtoffers die vaak fysiek en emotioneel zwaar worden getroffen.

2. Kwetsbare Gebruikers: Fietsers en Voetgangers

Fietsers en voetgangers, als kwetsbare weggebruikers, lopen bijzonder hoge risico’s op ernstige ongevallen vanwege hun kwetsbare positie ten opzichte van motorvoertuigen. Artikel 29bis erkent deze kwetsbaarheid en verplicht verzekeraars om de lichamelijke schade te dekken die deze gebruikers bij een ongeval oplopen, zelfs als de omstandigheden geen bewijs van schuld van de bestuurder toelaten.

Welke schade wordt gedekt?

De wet voorziet in vergoeding voor:

• Directe lichamelijke schade, inclusief medische kosten, revalidatie en noodzakelijke aanpassingen aan de woning;
• Morele schade, gerelateerd aan het door het slachtoffer geleden leed;
• Verlies van inkomen of arbeidsvermogen, indien van toepassing.

3. Beperkingen van de Objectieve Aansprakelijkheid

Hoewel artikel 29bis voor een uitgebreide dekking zorgt, moeten bepaalde voorwaarden en uitzonderingen in acht worden genomen:

• Het recht op schadevergoeding is beperkt tot lichamelijke schade: Materiële schade geleden door de kwetsbare gebruiker, zoals schade aan een fiets of ander persoonlijk eigendom, valt niet onder dit specifieke stelsel.
• Uitzonderingen voor gedrag van de bestuurder: Indien de fietser of voetganger een ernstige fout maakt (bijvoorbeeld suïcidaal gedrag of een opzettelijke handeling die zijn eigen veiligheid in gevaar brengt), kan dit in bepaalde uitzonderlijke gevallen de schadevergoeding beperken. De Belgische rechtspraak definieert echter strikt deze uitzonderingen om misbruik van deze beperking te voorkomen.
• Gevallen van fraude of ongepast gedrag: De verzekeraar is bevoegd om de vergoeding te weigeren als blijkt dat het slachtoffer het ongeval opzettelijk heeft veroorzaakt of het ongeval in scène heeft gezet om een vergoeding te verkrijgen.

4. Schadevergoedingsprocedure

De schadevergoedingsprocedure is in principe eenvoudig en snel, gezien het objectieve karakter van de aansprakelijkheid. Hier zijn de belangrijkste stappen:

1. Aangifte van het ongeval: Het slachtoffer of zijn vertegenwoordiger moet de verzekeraar van het betrokken voertuig informeren over het ongeval en de geleden schade.
2. Schadebeoordeling: Verzekeraars beoordelen de medische rapporten en andere bewijsstukken om de omvang van de schade vast te stellen.
3. Schadevergoeding: Bij afwezigheid van geschillen over de schade biedt de verzekeraar een snelle vergoeding om de gezondheidskosten, de morele schade en eventueel gederfde inkomsten als gevolg van het ongeval te dekken.

5. Waarom is Deze Bescherming Essentieel?

Artikel 29bis maakt deel uit van een bredere inzet om de veiligheid en bescherming van de meest kwetsbare weggebruikers te vergroten. Het speelt een essentiële rol in:

• Het verbeteren van de sociale rechtvaardigheid voor fietsers en voetgangers,
• Het bevorderen van een inclusievere verzekering,
• Het verminderen van juridische geschillen in geval van verkeersongevallen.

Als kwetsbare gebruikers genieten fietsers en voetgangers van essentiële financiële zekerheid om de vaak zware gevolgen van verkeersongevallen het hoofd te bieden. Deze wetgeving is een belangrijk onderdeel van de verkeersbescherming en een garantie voor rechtvaardigheid voor de meest kwetsbaren.

Voor alle informatie of juridische bijstand inzake verkeerskwesties, kunt u contact met mij opnemen.